Το κείμενο αυτό υπάρχει σε δύο γαλλικές εκδόσεις και αναφέρεται στην περιοχή μας και τα χωριά της βόρειας Λακωνίας. Όσο για την αρχαία Πελλάνα τοποθετείται λανθασμένα, όπως και από άλλους ξένους συγγραφείς της εποχής, κοντά στους δύο λόφους που υπάρχουν προς τον κάμπο της Κονιδίτσας.
εκδ. Didot frères, Παρίσι 1833, σελ. 57-58,
Ferdinand Aldenhoven, "Itineraire descriptif de l'Attique et du Péloponèse: avec cartes et plans topographiques", εκδ. De l’ imprimerie de l’ ami du peuple, Athènes 1841, σελ. 314-315:
Rue de Léontari a la source de l’Eurotas.
[…] La vue se porte alors, d'un côté, sur le mont Kérasia, au-dessous duquel est le village de Ciparissia; et de l'autre, sur les restes d'une ville antique, dont l'enceinte, presque entièrement détruite, couronne la cime très-élevée du mont Chelmos. On y trouve des assises de constructions irrégulières, sur lesquelles sont les murs d'une fortification vénitienne du moyen âge. On arrive ensuite dans une plaine entourée de montagnes boisées et traversée par un ruisseau que bordent de grands peupliers : elle est cultivée et plantée de mûriers et d'oliviers. A gauche, près de la rivière Longaniko, est un tumulus, puis un ruisseau, sur le bord duquel se voit un tombeau turc; et plus loin, Zacaria Derveni, pirgo, dans une gorge étroite. Après avoir monté à travers des collines arrondies et couvertes de lentisques, de myrtes et de lauriers roses, on arrive sur un plateau appelé Agrapido Campo, où sont les vestiges d'une ville. Quantité de débris s'offrent aux regards : des pierres sont amoncelées en forme de tumulus, et cependant ces ruines ne paraissent pas être des restes de constructions antiques. Enfin, lorsqu'on est descendu de ce plateau, on entre dans une vallée où se trouve une source abondante appelée Κéphalo-Vrissi: c'est celle qui forme la rivière Éré, anciennement l'Eurotas. Cette source est au pied d'une montagne dont le caractère est assez remarquable. La route passé sur un quartier de rocher au pied duquel surgissent paisiblement les eaux limpides du fleuve. A côté, sont quelques pierres d'une construction antique, dont deux seulement sont en place; rien n'indique à quel monument ces pierres pouvaient appartenir.
Route de la source de l’Eurotas a Mistra.
En prenant la route au sud-est, on trouve le hameau de Géorgitsi: à gauche, sur un plateau, sont les restes d'une fortification moderne; à droite s'étend la chaîne du Taygète; à l'est, le mont Ménélaïon, et au milieu, une plaine qui se termine au golfe de Laconie. Tout ce paysage, presque entièrement dépourvu d'arbres, est d'un aspect sévère, et remplit l'âme d'une sorte de tristesse. Mais on arrive bientôt à une autre plaine cultivée et plantée de mûriers, en sortant de laquelle il faut traverser un ruisseau; à droite se trouve le village de Périvolia, et au-dessus, le bourg de Kastania. Quand on est parvenu au bord de l'Eurotas, il faut longer son cours dans une gorge assez resserrée, au milieu de rochers couverts de platanes, de lentisques, de térébinthes et de lauriers roses. Les lauriers étaient en fleurs lors de notre excursion, le 3 juillet, et répandaient une odeur des plus suaves. Sur le chemin, sont plusieurs parties de route pavée, des plantations de mûriers, et une ruine d'aqueduc construit en blocage fait avec des cailloux du fleuve. Toutes ces vallées qui se succèdent sont environnées de petites montagnes couvertes de verdure, mais sans aucun arbre, tandis que dans le bas, au contraire, les champs sont cultivés, couverts de mûriers, et coupés par des bosquets de myrtes, de lentisques, de térébinthes et de lauriers roses; on voit la berge de la rive gauche formée par un mur cyclopean, le seul de cette nature existant dans l’ intérieur de la Laconie. Un magnifique Kephalovrysi sort près delà du pied de collines, et se jette dans l’ Euròtas. C’ est ici qu’ il faut placer Pellàna (η Πελλάνα) au pied de deux collines surmontées de chapelles où dut ètre l’ ancient emplacement de l’ Acropole. Sur la rive gauche, on trouve la plaine de Koniditsa, avec un Kephalovrysi plus puissant encore que ceux que nous venons de nommer: les habitans prétendent qu’ il vient du lac situé dans la plaine de Tripolitsà entre Pallantium et Tegée. […]
Distance de Léontari a la source de l’Eurotas.
A 36 m., à gauche, dans la vallée, un tumulus en terre, et la rivière Longaniko. A 16 m., un tombeau turc; à gauche, Zacaria Derveni, pirgo. A 38 m., Agrapido Campo. A 26 m., Képhalo-Vrissi (source de l'Eurotas). Distance totale, 5 heures 4 minutes.
Distance de la source de l’Eurotas a Mistra.
A 41 minutes, le hameau de Géorgitsi. A 47 m., un ruisseau. Le village de Périvolia. A 4l m., l'Eurotas. A 19m., un torrent. A 5 m., ruine d'un aqueduc. A 4 m., source. A 11 m., une fontaine. A 40 m., on traverse une rivière sur un pont. A 12 m., on entre dans la montagne. A 12 m., on trouve la route de Tripolitza. [...]
Μετάφραση
"Επιστημονική παρουσίαση του Μοριά, παρηγγελμένη από την γαλλική κυβέρνηση",
εκδ. Didot frères, Παρίσι 1833, σελ. 57-58,
Φερδινάνδος Αλντενχόφεν, "Δρομολόγιο περιγραφής της Αττικής και της Πελοποννήσου: με χάρτες και τοπογραφικά σχέδια", εκδ. De l’ imprimerie de l’ ami du peuple, Αθήνα 1841, σελ. 314-315:
Φερδινάνδος Αλντενχόφεν, "Δρομολόγιο περιγραφής της Αττικής και της Πελοποννήσου: με χάρτες και τοπογραφικά σχέδια", εκδ. De l’ imprimerie de l’ ami du peuple, Αθήνα 1841, σελ. 314-315:
Διαδρομή από το Λεοντάρι προς την πηγή του Ευρώτα.
[…] Η θέα στην συνέχεια απλώνεται, από τη μία πλευρά, στο όρος Κερασιά, κάτω από το οποίο είναι το χωριό Κυπαρίσσια και, από την άλλη, στα απομεινάρια μιας αρχαίας πόλης, της οποίας το τείχος, σχεδόν εξ ολοκλήρου κατεστραμμένο, στεφανώνει την πανύψηλη κορυφογραμμή του όρους Χελμός. Βρήκαμε θεμέλια ακανόνιστων κατασκευών, πάνω στα οποία βρίσκονται τα τείχη ενός βενετικού φρουρίου της μεσαιωνικής εποχής. Φθάνουμε στην συνέχεια σε μια πεδιάδα που περιβάλλεται από βουνά με δάση και διασχίζεται από ένα ρέμα που πλαισιώνεται από μεγάλες λεύκες: είναι καλλιεργημένη και φυτευμένη με μουριές και ελιές. Στα αριστερά, κοντά στον ποταμό Λογκανίκο είναι ένας τύμβος, στην συνέχεια ένα ρέμα, κοντά στην όχθη του οποίου υπάρχει ένας τουρκικός τάφος, και πιο μακριά το δερβένι του Ζαχαρία, ένας πύργος, μέσα σε ένα στενό φαράγγι. Μετά το πέρασμα μέσα από λόφους στρογγυλούς και καλυμμένους από σκίνα, μυρτιές και ροζ δάφνες, φθάνουμε σε ένα οροπέδιο που ονομάζεται Αγραπιδόκαμπος, όπου βρίσκονται τα απομεινάρια μιας πόλης. Αρκετά από τα ερείπια παραμένουν ορατά: οι πέτρες είναι συσσωρευμένες σε σχήμα τύμβου, αλλά ωστόσο αυτά τα ερείπια δεν φαίνεται να είναι υπολείμματα αρχαίων κατασκευών. Τέλος, όταν κατεβούμε από αυτό το οροπέδιο, μπαίνουμε σε μια κοιλάδα όπου υπάρχει μια πλούσια πηγή που ονομάζεται Κεφαλό-βρυση: αυτή είναι εκείνη που σχηματίζει τον ποταμό Ίρη, τον αρχαίο Ευρώτα. Αυτή η πηγή είναι στους πρόποδες ενός βουνού, το σχήμα του οποίου είναι αρκετά αξιοπρόσεκτο. Ο δρόμος περνάει από μια βραχώδη έκταση, στους πρόποδες της οποίας εμφανίζονται ήρεμα τα διαυγή νερά του ποταμού. Δίπλα υπάρχουν λίγες πέτρες από μια αρχαία κατασκευή, εκ των οποίων δύο μόνο είναι στη θέση τους, αλλά τίποτα δεν αποδεικνύει τι είδους κτήριο θα μπορούσε να είναι κάτω από αυτές τις πέτρες.
Διαδρομή από τις πηγές του Ευρώτα προς τον Μυστρά.
Παίρνοντας το δρόμο για τα νοτιοανατολικά, υπάρχει ο συνοικισμός του Γεωργιτσιού: προς τα αριστερά, σε ένα οροπέδιο, είναι τα υπολείμματα μιας σύγχρονης οχύρωσης, στα δεξιά εκτείνεται η οροσειρά του Ταΰγετου, προς ανατολάς το όρος Μενελάιο [Μαίναλο], και στη μέση μια πεδιάδα που τελειώνει στον κόλπο της Λακωνίας. Όλο το τοπίο, σχεδόν εξ ολοκλήρου γυμνό από δένδρα, έχει μια αυστηρή όψη και προσθέτει στην ψυχή ένα είδος θλίψης. Αλλά σύντομα φθάνουμε σε μια άλλη πεδιάδα, όπου καλλιεργούνται και φυτεύονται μουριές, στην έξοδο της οποίας πρέπει να διασχίσουμε έναν χείμαρρο. Στα δεξιά βρίσκεται το χωριό Περιβόλια και πιο πάνω η κωμόπολη Καστανιά. Όταν φθάνουμε στην όχθη του Ευρώτα, πρέπει να ακολουθήσουμε τον ρου μέσα σε έναν πολύ στενό φαράγγι, ανάμεσα σε βράχια που καλύπτονται από πλατάνια, σκίνα, τερέβινθους και ροζ δάφνες. Οι δάφνες είχαν άνθη κατά την διάρκεια του ταξιδιού μας, στις 3 Ιουλίου, και άπλωναν ένα άρωμα από βαριές μυρουδιές. Κατά την διαδρομή. πολλά τμήματα του δρόμου είναι λιθόστρωτα, υπάρχουν εκτάσεις με μουριές και τα ερείπια ενός υδραγωγείου που στέκεται ως εμπόδιο και έχει γίνει από τις πέτρες του ποταμού. Όλες αυτές τις κοιλάδες που διαδέχονται η μία την άλλη περιβάλλονται από μικρά βουνά που καλύπτονται από πράσινο, αλλά χωρίς καθόλου δένδρα, ενώ στο κάτω μέρος, αντίθετα, οι αγροί καλλιεργούνται, καλύπτονται από μουριές και διακόπτονται από εκτάσεις με μυρτιές, σχίνα, τερέβινθους και ροζ δάφνες. Βλέπουμε την βάση της αριστερής όχθης που σχηματίζεται από κυκλώπειο τείχος, το μόνο που υπάρχει στο εσωτερικό της Λακωνίας. Μια εντυπωσιακή εκεί κοντά Κεφαλόβρυση πέρα από τους πρόποδες των λόφων, που εκβάλλει στον Ευρώτα. Εδώ θα πρέπει να τοποθετήσουμε την Πελλάνα, στους πρόποδες των δύο λόφων με τα παρεκκλήσια, πάνω στους οποίους θα πρέπει να είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης. Στην αριστερή όχθη, συναντάμε τον κάμπο της Κονιδίτσας με μια Κεφαλόβρυση πιο δυνατή από όσες έχουμε συναντήσει: οι κάτοικοι λένε ότι προέρχεται από τη λίμνη στον κάμπο της Τριπολιτσάς μεταξύ του Παλλάντιου και της Τεγέας. [...]
Η απόσταση από το Λεοντάρι μέχρι τις πηγές του Ευρώτα.
[…] Σε 36 λεπτά, αριστερά, μέσα στην κοιλάδα, ένας τύμβος και ο ποταμός Λογκανίκος. Στα 16΄ ένας τουρκικός τάφος, στα αριστερά το δερβένι του Ζαχαρία. Στα 38΄ ο Αγραπιδόκαμπος. Στα 26΄ το κεφαλόβρυσο (πηγή του Ευρώτα). Συνολική απόσταση, 5 ώρες και 4 λεπτά.
Η απόσταση από τις πηγές του Ευρώτα μέχρι τον Μυστρά.
Σε 41 λεπτά ο συνοικισμός Γεωργίτσι. Στα 47΄ ένα ρυάκι. Το χωριό Περιβόλια. Στα 41΄ ο Ευρώτας. Στα 19΄ ένας χείμαρρος. Στα 5΄ ερείπια ενός υδραγωγείου. Στα 4΄ μια πηγή. Στα 11΄ μια κρήνη. Στα 40΄ διέλευση ενός ποταμού μέσω μιας γέφυρας. Στα 12΄ είσοδος στο βουνό. Στα 12΄ βρίσκεται ο δρόμος για την Τριπολιτζά. […]
[…] Η θέα στην συνέχεια απλώνεται, από τη μία πλευρά, στο όρος Κερασιά, κάτω από το οποίο είναι το χωριό Κυπαρίσσια και, από την άλλη, στα απομεινάρια μιας αρχαίας πόλης, της οποίας το τείχος, σχεδόν εξ ολοκλήρου κατεστραμμένο, στεφανώνει την πανύψηλη κορυφογραμμή του όρους Χελμός. Βρήκαμε θεμέλια ακανόνιστων κατασκευών, πάνω στα οποία βρίσκονται τα τείχη ενός βενετικού φρουρίου της μεσαιωνικής εποχής. Φθάνουμε στην συνέχεια σε μια πεδιάδα που περιβάλλεται από βουνά με δάση και διασχίζεται από ένα ρέμα που πλαισιώνεται από μεγάλες λεύκες: είναι καλλιεργημένη και φυτευμένη με μουριές και ελιές. Στα αριστερά, κοντά στον ποταμό Λογκανίκο είναι ένας τύμβος, στην συνέχεια ένα ρέμα, κοντά στην όχθη του οποίου υπάρχει ένας τουρκικός τάφος, και πιο μακριά το δερβένι του Ζαχαρία, ένας πύργος, μέσα σε ένα στενό φαράγγι. Μετά το πέρασμα μέσα από λόφους στρογγυλούς και καλυμμένους από σκίνα, μυρτιές και ροζ δάφνες, φθάνουμε σε ένα οροπέδιο που ονομάζεται Αγραπιδόκαμπος, όπου βρίσκονται τα απομεινάρια μιας πόλης. Αρκετά από τα ερείπια παραμένουν ορατά: οι πέτρες είναι συσσωρευμένες σε σχήμα τύμβου, αλλά ωστόσο αυτά τα ερείπια δεν φαίνεται να είναι υπολείμματα αρχαίων κατασκευών. Τέλος, όταν κατεβούμε από αυτό το οροπέδιο, μπαίνουμε σε μια κοιλάδα όπου υπάρχει μια πλούσια πηγή που ονομάζεται Κεφαλό-βρυση: αυτή είναι εκείνη που σχηματίζει τον ποταμό Ίρη, τον αρχαίο Ευρώτα. Αυτή η πηγή είναι στους πρόποδες ενός βουνού, το σχήμα του οποίου είναι αρκετά αξιοπρόσεκτο. Ο δρόμος περνάει από μια βραχώδη έκταση, στους πρόποδες της οποίας εμφανίζονται ήρεμα τα διαυγή νερά του ποταμού. Δίπλα υπάρχουν λίγες πέτρες από μια αρχαία κατασκευή, εκ των οποίων δύο μόνο είναι στη θέση τους, αλλά τίποτα δεν αποδεικνύει τι είδους κτήριο θα μπορούσε να είναι κάτω από αυτές τις πέτρες.
Διαδρομή από τις πηγές του Ευρώτα προς τον Μυστρά.
Παίρνοντας το δρόμο για τα νοτιοανατολικά, υπάρχει ο συνοικισμός του Γεωργιτσιού: προς τα αριστερά, σε ένα οροπέδιο, είναι τα υπολείμματα μιας σύγχρονης οχύρωσης, στα δεξιά εκτείνεται η οροσειρά του Ταΰγετου, προς ανατολάς το όρος Μενελάιο [Μαίναλο], και στη μέση μια πεδιάδα που τελειώνει στον κόλπο της Λακωνίας. Όλο το τοπίο, σχεδόν εξ ολοκλήρου γυμνό από δένδρα, έχει μια αυστηρή όψη και προσθέτει στην ψυχή ένα είδος θλίψης. Αλλά σύντομα φθάνουμε σε μια άλλη πεδιάδα, όπου καλλιεργούνται και φυτεύονται μουριές, στην έξοδο της οποίας πρέπει να διασχίσουμε έναν χείμαρρο. Στα δεξιά βρίσκεται το χωριό Περιβόλια και πιο πάνω η κωμόπολη Καστανιά. Όταν φθάνουμε στην όχθη του Ευρώτα, πρέπει να ακολουθήσουμε τον ρου μέσα σε έναν πολύ στενό φαράγγι, ανάμεσα σε βράχια που καλύπτονται από πλατάνια, σκίνα, τερέβινθους και ροζ δάφνες. Οι δάφνες είχαν άνθη κατά την διάρκεια του ταξιδιού μας, στις 3 Ιουλίου, και άπλωναν ένα άρωμα από βαριές μυρουδιές. Κατά την διαδρομή. πολλά τμήματα του δρόμου είναι λιθόστρωτα, υπάρχουν εκτάσεις με μουριές και τα ερείπια ενός υδραγωγείου που στέκεται ως εμπόδιο και έχει γίνει από τις πέτρες του ποταμού. Όλες αυτές τις κοιλάδες που διαδέχονται η μία την άλλη περιβάλλονται από μικρά βουνά που καλύπτονται από πράσινο, αλλά χωρίς καθόλου δένδρα, ενώ στο κάτω μέρος, αντίθετα, οι αγροί καλλιεργούνται, καλύπτονται από μουριές και διακόπτονται από εκτάσεις με μυρτιές, σχίνα, τερέβινθους και ροζ δάφνες. Βλέπουμε την βάση της αριστερής όχθης που σχηματίζεται από κυκλώπειο τείχος, το μόνο που υπάρχει στο εσωτερικό της Λακωνίας. Μια εντυπωσιακή εκεί κοντά Κεφαλόβρυση πέρα από τους πρόποδες των λόφων, που εκβάλλει στον Ευρώτα. Εδώ θα πρέπει να τοποθετήσουμε την Πελλάνα, στους πρόποδες των δύο λόφων με τα παρεκκλήσια, πάνω στους οποίους θα πρέπει να είναι ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης. Στην αριστερή όχθη, συναντάμε τον κάμπο της Κονιδίτσας με μια Κεφαλόβρυση πιο δυνατή από όσες έχουμε συναντήσει: οι κάτοικοι λένε ότι προέρχεται από τη λίμνη στον κάμπο της Τριπολιτσάς μεταξύ του Παλλάντιου και της Τεγέας. [...]
Η απόσταση από το Λεοντάρι μέχρι τις πηγές του Ευρώτα.
[…] Σε 36 λεπτά, αριστερά, μέσα στην κοιλάδα, ένας τύμβος και ο ποταμός Λογκανίκος. Στα 16΄ ένας τουρκικός τάφος, στα αριστερά το δερβένι του Ζαχαρία. Στα 38΄ ο Αγραπιδόκαμπος. Στα 26΄ το κεφαλόβρυσο (πηγή του Ευρώτα). Συνολική απόσταση, 5 ώρες και 4 λεπτά.
Η απόσταση από τις πηγές του Ευρώτα μέχρι τον Μυστρά.
Σε 41 λεπτά ο συνοικισμός Γεωργίτσι. Στα 47΄ ένα ρυάκι. Το χωριό Περιβόλια. Στα 41΄ ο Ευρώτας. Στα 19΄ ένας χείμαρρος. Στα 5΄ ερείπια ενός υδραγωγείου. Στα 4΄ μια πηγή. Στα 11΄ μια κρήνη. Στα 40΄ διέλευση ενός ποταμού μέσω μιας γέφυρας. Στα 12΄ είσοδος στο βουνό. Στα 12΄ βρίσκεται ο δρόμος για την Τριπολιτζά. […]
Πελλ. Α - Πελλ. Β
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου