Κυπαρίσσι, Λογκανίκος, Βεργαδέικα, Φουντέικα, Άγ. Κωνσταντίνος (Ρεγκόζενα), Αγόριανη, Γεωργίτσι, Αλευρού, Καστόρειο (Καστανιά), Λουσίνα, Ντεμήρου (Κάστωρ), Καστρί, Νέα Λιβερά, Σερβέικα, Bορδόνια (Λόπεση, Παπαδιάνικα, Επάνω Χώρα, Σουλήνα, Κάμπος, Όραχος), Καραβάς, [Σελλασία, Κονιδίτσα], Παρδάλι, Πελλάνα, Περβόλια
Με αυτή την καταπληκτική θέα του Ταϋγέτου μεγαλώσαμε στον τόπο μας ...από μικρά παιδιά

..κατά παράφραση του κόμικ "Asterix & Ovelix: "Σε ένα χωριό της Λακωνίας δυο ανυπότακτοι χωριάτες είπαν να φτιάξουν το δικό τους μπλογκάδικο"
Βασικά θέματα ...με μια ματιά:
Αναρτήσεις:

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010

3.4β. Με αφορμή την επέτειο του 1821 - μέρος β΄

[...συνέχεια από το α΄ μέρος]
- Αξίζει να προστεθεί εδώ ότι και ο ίδιος ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης είχε μεταβεί μερικές φορές στο Γεωργίτσι και μάλιστα, όπως αναφέρει στα Απομνημονεύματά του, άφησε κάποτε εκεί την μητέρα του για να την προστατεύσει.
- Επίσης, ο περίφημος λαϊκός ζωγράφος και αγωνιστής Παναγιώτης Ζωγράφος, ο οποίος απεικόνισε διάφορες μάχες του '21 καθ' υπόδειξιν του στρατηγού Μακρυγιάννη, καταγόταν από την Βορδόνια.
- Επιπλέον, μεταφέρουμε εδώ - με κάθε επιφύλαξη - την προφορική μαρτυρία αξιοσέβαστου γηραιού Αθηναίου δικηγόρου με το επώνυμο Αλούπης, εκ Γεωργιτσίου: "...όταν απαγχονίστηκε στο Βελιγράδι ο Ρήγας Φεραίος (το κανονικό του ονοματεπώνυμο ήταν Αντώνιος Κυριαζής ή Κυριαζόπουλος) από τους Τούρκους, οι συγγενείς του στις Φερές (ή Βελεστίνο) του νομού Μαγνησίας, για να αποφύγουν τα αντίποινα, κατέφυγαν από την Θεσσαλία στην περιοχή της Άμφισσας και αργότερα κάποιοι  από αυτούς πέρασαν στην Πελοπόννησο και την Μάνη. Παράλληλα, ένα από τα δύο μπορεί να συνέβη εκείνη την εποχή: είτε άλλαξαν το επώνυμό τους από Κυριαζής σε Αλούπης, είτε μαζί με τις οικογένειες Κυριαζή αναγκάστηκαν, λόγω συγγένειας, να καταφύγουν στην Άμφισσα και οι οικογένειες Αλούπη (υπάρχει ακόμα και σήμερα αυτό το επώνυμο στην περιοχή αυτή), ενώ αργότερα κάποιοι από αυτούς πέρασαν στην Πελοπόννησο..." Αν συνδυάσουμε αυτή την πληροφορία με τα στοιχεία που αναφέρονται στο χειρόγραφο του π. Αθαν. Σιγαλού (βλ. το άρθρο μας  3.2, 19/3/2010, ενότ. Β, παράγρ. γ), βλέπουμε ότι πράγματι ένας Αλούπης από τον Κάμπο Αβίας (στην Μάνη) ήρθε ως γαμπρός στο Γεωργίτσι!
Το πρώτο στρατόπεδο των Λακώνων δημιουργήθηκε στο χωριό Βέρβενα του Πάρνωνα, ενώ αργότερα, κατά την επιδρομή του Ιμπραήμ το 1825, δημιουργήθηκε ένα νέο στο Γεωργίτσι υπό τις διαταγές αρχικά του Απόστολου Κολοκοτρώνη και έπειτα του Νικηταρά. Όταν ο Ιμπραήμ κατευθύνθηκε από την Τριπολιτσά εναντίον της Λακωνίας, επειδή το στρατόπεδο των Βερβένων είχε ήδη διαλυθεί ως ακατάλληλο για να δοθεί εκεί μάχη, αιχμαλώτισε μέσα σε μια νύχτα, στις αρχές του Σεπτεμβρίου, μερικούς από τους κατοίκους του Βουρλιά. Έπειτα κατέβηκε στον Ευρώτα και έφθασε στον Μυστρά, που είχε εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους του και τον πυρπόλησε. Κατόπιν πυρπόλησε την Λογγάστρα, ενώ στη συνέχεια κατέκαυσε την Καστανιά και τα Περιβόλια (κατέκοψε μάλιστα και τα δένδρα στον ευρύτερο κάμπο), όπου πριν συνάντησε αντίσταση από τον Νικηταρά και έχασε 28 άνδρες. Δεν μπόρεσε, έτσι, να καταλάβει το Γεωργίτσι, την Αγόριανη ή τον Λογκανίκο και γι’ αυτό επέστρεψε στον Μυστρά και κατευθύνθηκε νότια προς το Γύθειο και το Έλος. Αργότερα, όμως, όταν αποχώρησε από την Λακωνία, συνάντησε στις 21 Σεπτεμβρίου σφοδρή επίθεση τόσο από το στρατόπεδο του Γεωργιτσιού υπό τον Νικηταρά (μάχη της Αλευρούς) όσο και από τους οπλαρχηγούς στον Βασσαρά και στην Βέρροια του Πάρνωνα. Έχασε 70 περίπου άνδρες, ενώ τραυματίστηκαν 28, απελευθερώθηκαν ευτυχώς πολλά γυναικόπαιδα και κατασχέθηκαν πολλά τρόφιμα και ζώα που είχε λαφυραγωγήσει.
Όταν, αργότερα, ιδρύθηκε το πρώτο ελληνικό κράτος, δημιουργήθηκαν, το 1833 επί Όθωνος, στη Λακωνία 22 δήμοι, μερικοί από τους οποίους ήταν:
α) Βελεμίνης, που περιείχε τα χωριά: 1) Λογκανίκος (έδρα), 2) Αγόριανη, 3) Κοτίτσα, 4) Ρεγκόζενα, 5) Βουτούχος, 6) Κυπαρίσσι, 7) Άγ. Βασίλειος Μαριτσέϊκα και 8) Μέραγα,
β) Πελλάνης, στον οποίο ανήκαν τα χωριά: 1) Γεωργίτσι (έδρα), 2) Αλευρού, 3) Περβόλια, 4) Γεωργιτσιάνικα (δηλ. το χωριό μας) και 5) Παρδάλι,
γ) Καστορίου, με τα εξής χωριά: 1) Καστανιά (έδρα), 2) Καστρί, 3) Σερβέϊκα, 4) Ντεμήρι, 5) Μπολανέϊκα και 6) Μοσχονέϊκα,
δ) Βορδωνίας, που περιελάμβανε τα χωριά: 1) Βορδώνια (έδρα), 2) Λογγάστρα, 3) Σουστιάνοι και 4) Μιτάτοβα και
ε) Σελλασίας, με τα χωριά: 1) Βρουλιάς (έδρα), 2) Κονιδίτσα, 3) Βουτιάνοι, 4) Καλύβια, 5) Θεολόγος και 6) Κοκκινόραχη.
Το 1834 αποφασίσθηκε η επανίδρυση της Σπάρτης, χαράχθηκε το σχέδιο πόλης και άρχισε η ανοικοδόμησή της από το 1835 μέχρι το έτος 1837. Την ίδια εποχή, οι 22 δήμοι της Λακωνίας συμπτύχθηκαν σε 13, μερικοί από τους οποίους ήταν: 1) Πελλάνης (έδρα: Γεωργίτσι), 2) Καστορίου (έδρα: Καστανιά), 3) Σελλασίας (έδρα: Βρουλιάς), 4) Οινούντος (έδρα: Αράχοβα) κλπ.
κύρια πηγή: Διον. Ι. Σιγαλού (εκ Γεωργιτσίου): Ιστορία, Η Σπάρτη και η Λακεδαίμων, τόμος Γ΄, Αθήνα 1963.
[Σημείωση: Ο χρονογράφος Όσιος Θεοφάνης αναφέρει στην "Χρονογραφία" του τη λέξη βορδώνη (= μουλάρι). Επομένως είναι πιθανόν ότι από τη λέξη αυτή προέρχεται η ονομασία του ομώνυμου χωριού.]
Πελλ. Α , Πελλ. Β

Πέμπτη 25 Μαρτίου 2010

3.4α. Με αφορμή την επέτειο του 1821 - μέρος α΄

Με αφορμή την επέτειο του 1821 ας αναφερθούμε σήμερα στον Αγώνα των τοπικών προγόνων μας για την Παλιγγενεσία.
Κατά την τουρκοκρατία στον καζά του Μυστρά (που αντιστοιχούσε στον νομό Λακωνίας) υπάγονταν 9 επαρχίες, μεταξύ των οποίων ήταν:
α) της Απάνω Ρίζας, στην οποία ανήκαν τα χωριά: 1) Λογκανίκος, 2) Αγόριανη, 3) Γεωργίτσι, 4) Αλευρού, 5) Περιβόλια, 6) Καστανιά, 7) Καστρί, 8) Βορδώνια, 9) Σουστιάνοι, 10) Λογγάστρα και 11) Τρύπη,
β) της Πέρα Ρίζας, που περιείχε τα χωριά: 1) Αράχοβα, 2) Βαρβίτσα, 3) Βαμβακού, 4) Μεγάλη Βρύση, 5) Βασσαράς, 6) Βέρροια, 7) Βέργια, 8) Τσίτζινα, 9) Κονιδίτσα, 10) Βρουλιάς, 11) Θεολόγος, 12) Βουτιάνοι, 13) Αγριάνοι, 14) Χρύσαφα, 15) Ζαραφώνα, 16) Πέρπαινη, 17) Σίτενα, 18) Τσούνι (Κοκκινόραχη) και 19) Κλαδάς, καθώς και
γ) τα Μπροστοχώρια, δηλαδή: 1) Καλτεζές, 2) Κουβέλι, 3) Κουτρουμπούχι, 4) Αγριακόνα, 5) Πάπαρι, 6) Σκορτσινού, 7) Καντρέβα, 8) Αλίκα, 9) Κολλίνα, 10) Κασαβάς, 11) Γαρδίκι κ.ά. μικρότερα.
Από τους παλαιότερους κλέφτες-καπεταναίους θα πρέπει να αναφερθούν:
1. ο Ζαχαριάς (Μπαρμπιτσιώτης), από το χωριό Βαρβίτσα του Πάρνωνα, ο οποίος κατά τη διαφυγή του Λάμπρου Κατσώνη προς τα Κύθηρα το 1792 διέσωσε τον Ανδρίτσο (πατέρα του Οδ. Ανδρούτσου),
2. ο Αντώνης Νικολόπουλος, από την Λογγάστρα (τον οποίον ο Θ. Κολοκοτρώνης αποκαλούσε διδάσκαλό του!), ο οποίος σκοτώθηκε στις 10/4/1821 στη μάχη της Κερασιάς, καθώς και
3. ο Παναγιώταρος (Βενετσάνος), ο οποίος σκοτώθηκε το 1780 μαζί με τους γέροντες γονείς του και τους Κολοκοτρωναίους Κων/νο, Απόστολο και Γεώργιο (πατέρα και αδελφούς αντίστοιχα του, μικρού σε ηλικία, Θεόδωρου, ο οποίος ευτυχώς διεσώθη εκεί τότε), όταν περικυκλώθηκαν από τους Τούρκους στους δύο πύργους του στην Καστάνια, χωριό στα νότια του Ταϋγέτου.
Από τα σπουδαιότερα μέλη της Φιλικής Εταιρείας που βοήθησαν στην προετοιμασία του Αγώνα ήταν και ο Παναγιώτης Σέκερης, μεγαλέμπορος από την Τριπολιτσά, ο οποίος έδωσε πολλά χρήματα για το σκοπό αυτό, με αποτέλεσμα αργότερα το κράτος να τον ανταμείψει με χωράφια που ανήκαν στις εθνικές γαίες στον κάμπο μεταξύ Πελλάνας και Παρδαλίου!
Αναφέρθηκαν παλαιότερα (βλ. κείμενο 6, στις 12 Μαρτίου 2010) μερικά ονόματα Γεωργιτσιάνων οπλαρχηγών, όπως ο στρατηγός Παναγ. Παπαθανασόπουλος, έμπιστος του Θ. Κολοκοτρώνη, ο Αθ. Κατσαρός, ο Αθ. Καράγιαννης, ο Αναγνώστης Σιγαλός, ο Νικ. Μοσχοβίτης και ο Παρασκευάς ΦασουλόπουλοςΦασουλάς). Αλλά και άλλοι αρκετοί Λάκωνες της περιοχής μας οπλαρχηγοί και στρατιώτες έλαβαν μέρος σε διάφορα πεδία μαχών κατά την επανάσταση του 1821, όπως οι αξιωματικοί Νικ. Ζαχαρόπουλος ή Γκούμας (Λογγανίκος), ο Αναγν. Δημητρακόπουλος (Κονιδίτσα), ο Νικ. Σακκελαρίου (Βρουλιάς), ο Ευστρ. Γιαννακόπουλος (Βρουλιάς), ο Αναγν. Στρατηγάκης (Βρουλιάς), ο Π. Νικολετόπουλος (Βρουλιάς), οι Πάνος, Παναγ. και Χρήστος Κόντοι (Βρουλιάς), οι Ευστράτιος, Θεοφίλης και Ιωάννης Θεοφιλάκηδες, ο Γεώργιος Αλούπης, ο Νικ. Μανεσιώτης (Αγόριανη), ο Σπύρος Μανίνος (Αγόριανη), ο Ιωάννης Ιατρός Ζήσης (Κοτίτσα), ο Γεώργιος Δημητρακάκης (Καστρί), ο Αναγν. Καλομοίρης (Βορδόνια), ο Νικ. Τζωρτζάκης (Βορδόνια), ο Ιω. Μερεκούλιας (Παρδάλι), ο π. Δημ. Σακελλαρόπουλος (Βασσαράς), ο Νικ. Σακελλαρόπουλος (Βρέσθενα) κ.ά.
[συνεχίζεται...]

Τρίτη 23 Μαρτίου 2010

3.3. Η Πελοπόννησος ...άνωθεν.

Καταπληκτική φωτογραφία...
Ξέρω που πέφτουν τα μάτια ...όλων σας!

(την φωτογραφία αυτή καθώς και άλλες σχετικές μπορείτε να τις δείτε 
κάνοντας απλώς κλικ στο ιστολόγιο με τίτλο Κοσμολογία.)

Παρασκευή 19 Μαρτίου 2010

3.2. Ένα ενδιαφέρον χειρόγραφο.

Το κείμενο που ακολουθεί προέρχεται από ένα χειρόγραφο του παπα-Θανάση Σιγαλού (1846 - 1936), το οποίο βρίσκεται ως σήμερα στην κατοχή των απογόνων του στην Πελλάνα. Στο σπουδαίο αυτό κειμήλιο ο εν λόγω ιερέας κατέγραψε όλα τα στοιχεία που εγνώριζε σχετικά με την προέλευση των κατοίκων του χωριού Γεωργίτσι, όπως του τα μετέδωσαν προφορικά οι παλαιότεροι, καθώς διαφαίνεται από την χαρακτηριστική φράση του προλόγου του. (Το γενεαλογικό δένδρο των βασικών απογόνων τους από το 1800 και μετά, το συμπλήρωσε πολύ αργότερα, ο εκ Πελλάνης δικηγόρος Κων/νος Δ. Βαρούτσος με επιμέλεια μέχρι το έτος 1984 και το διένειμε σε πατριώτες την ίδια χρονιά: Κων/νου Βαρούτσου_Γενεαλογία 1800-1984).

Ως παρέλαβον εκ των πατέρων: 
Περί του πρωτοκτήτορος του χωρίου Γεωργιτσίου πέραν του 16ου αιώνος.
Α. Ο εκ Μάνης καπετάν Γεωργίτσας Θεοφιλάκης εκ της οικογενείας των Μαυρο­μιχαλέων, και Πετροπουλάκης ονομαζόμενος αρματολός, δια το μη υποταγήναι εις τους Τούρκους, ήλθεν μετά της οικογενείας και του ποιμνίου του και κατώκησεν ανατολικώς του Μαλεβού του Ταϋγέτου, κάτωθεν της σημερινής «βρύσεως του Μαλεβού» και εις θέσιν ονόματι «Σιγαλοχώραφα». Εκ της οικογενείας αυτού κατάγεται η μετέπειτα ονομασθείσα οικογένεια των Σιγαλέων
 - Κατόπιν αυτού ήλθε και ο επ’ αδελφή αυτού γαμβρός του, Παράσχος, οικογενειακώς και κατώκησεν εις την σημερινήν θέσιν «Παρασχέϊκα». 
 - Κατόπιν αυτού ήλθε και έτερος επ’ αδελφή Μαυρίκης και κατώκησεν εις την σημερινήν θέσιν «Μαυρίκη βρύσιν». 
 - Κατόπιν ήλθε και έτερος συγγενής αυτών, ονόματι Κούτρουφας, και κατώκησεν εις την σημερινήν θέσιν «Λυκουρέϊκα» και πλατείαν Αγίου Αθανασίου, όπου είχε φυτεύσει άμπελον.
Μετά χρόνους ο καπετάν Γεωργίτσας κατέβη και έκτισεν οικίας τρεις εις θέσιν «Σιγαλέϊκα», έχων 3 υιούς: Θεόφιλον, Δημήτριον και Νικόλαον.
 1) Ο Νικόλαος, καταδιωκόμενος από τους Τούρκους των Περιβολίων, κατέφυγεν εις την παινεμένην Βοστίτσαν [= Αίγιο] των Πατρών, όπου υπάρχει και οικογένεια ιερατική εις Πάτρας. Μέχρι του 1700 διεσπάρη η οικογένεια αυτού εις νήσον Άνδρον (ένθα υπάρχει η οικογένεια Σιγάλας), εις Σμύρνην, Κωνσταντινούπολιν και Ιταλίαν.
 2) Ο Δημήτριος καταδιωκόμενος κατέφυγεν εις Άγιον Πέτρον [Κυνουρίας], μετονομασθείς Καρέος, διότι ήτο καραφλή η κεφαλή του.
 3) Ο Θεόφιλος έμεινε κάτοικος Γεωργιτσίου – εκ του ονόματος του πατρός αυτού – και έκτισε την εκκλησίαν Άγιος Γεώργιος προς τιμήν του πατρός του.
Β. Ο Θεόφιλος εκ της πρώτης αυτού γυναικός απέκτησεν υιόν Ιωάννην και απέθανεν η πρώτη αυτού γυνή. Και λαβών δευτέρα γυναίκα απέκτησε τρεις θυγατέρας, φθονήσασα όμως η μητριά τον Ιωάννην, προς κληρονομίαν, εφαρμάκωσεν αυτόν. Αλλά προλαβών ο πατήρ δι’ αντι­φαρμάκου, κρεμάσας αυτόν κατωκεφαλής, εξέμεσεν αυτός και έζησεν, αλλ’ εκρατήθη η φωνή του και ωμιλούσε σιγά, διό και μετωνομάσθη από Θεοφιλάκης Σιγαλός.
Από τας τρεις αδελφάς αυτού: α) την μίαν επήρεν ο Παπαδόπουλος από την Αγόριανην, β) την άλλην ο Παπαδόγιαννης από τον Λογγανίκον και γ) την άλλην είς Αλούπης από τον Κάμπον Αβίας [της Μεσσηνιακής Μάνης], όστις κατώκησεν εις Γεωργίτσιον 
Γ. Ο Ιωάννης υπανδρεύθη και εγέννησε 2 θυγατέρας και 3 υιούς:
1) την μίαν έλαβεν ο Ηλίας Τσίχλης, 2) την άλλην ο Ιωάννης Χιόνης και μετώκησεν εις Κολλίνας, 3) Νικόλαος, δημογέρων, έλαβε την αδελφή του Αναγνώστου Τζωρτζάκη, 4) Δημήτριος, η οικογένεια αυτού: α) Κων/νος, β) Νικόλαος, γ) Παναγιώτης και δ) Ιωάννης (υιός αυτού: παπα-Νικόλαος και έγγονος: παπα-Ευάγγελος) και 5) Μιχαήλ.
Δ. Ο Μιχαήλ υπανδρεύθη και εγέννησεν 6 υιούς:
α) παπα-Ιωάννης, β) Αναστάσιος (εις Ύδραν), γ) Πανάγος, δ) Βασίλειος, ε) Δημήτριος (αποθανών εις Σχολήν Καποδιστρίου εις Αίγιναν) και στ) Γεωργάκης.
Ε. Ο Γεωργάκης λαβών γυναίκα Καραγιαννίτσα, εγέννησεν 3 υιούς και 3 θυγατέρας:
1) Γεώργιος, 2) Κων/νος, 3) Αθανάσιος, 4) Παναγιώτα, σύζυγος Γεωργίου Π. Λυκούρεση, 5) Αναστασία, σύζυγος Αντωνίου Φίλιππα και 6) Ευγενία, σύζυγος Ιωάννου Δ. Περδίκη.
ΣΤ. Ο Γεώργιος [1815-1862], λαβών γυναίκα Παναγιώταν Αθ. Μπακή, εγέννησεν 4 θυγατέρας και 4 υιούς:
1) Αναστασία [1840-1919], σύζυγος Ηλία Π. Βύνιου, 2) Μαρία [1842- ;], σύζυγος Χρήστου Βασι­λείου [Τσιμπιριώτη], 3) Βασιλική [1844- ;], σύζυγος Αριστ. Σκρουμπέλου, 4) παπα-Αθανάσιος [1846-1936], 5) Ελένη [1848-1918], σύζυγος Αλεξίου Βαρούτσου, 6) Νικόλαος [1849-1872], αποβιώσας 23 ετών, 7) Χρήστος [1851-1926] και 8) Δημήτριος [1853-1857], αποβιώσας 4 ετών.
π. Αθανάσιος Γ. Σιγαλός (1846 - 1936),
ιερεύς από το 1885 εις Γεωργιτσιάνικα Καλύβια [μετέπειτα Πελλάνα]
Πελλ. Α , Πελλ. Β

--- ------ . ------ ---

Συμπλήρωμα  [...10 χρόνια αργότερα...]
Ο δικηγόρος Κων/νος Δ. Βαρούτσος, ως συνέχεια του κειμένου του παπα-Θανάση Σιγαλού, είχε καταγράψει σε χειρόγραφο κείμενο 16 σελίδων, το γενεαλογικό δένδρο των βασικών απογόνων του αρχικού οικιστή από το 1800 και ύστερα, το είχε φωτοτυπήσει σε αρκετά αντίγραφα και το είχε διανείμει από το 1984 και μετά σε μερικούς κατοίκους της Πελλάνας. Κυρίως, όμως, το έδωσε σε όσους έχουν το επώνυμο Σιγαλός, διότι, όπως αναφέρεται και στο χειρόγραφο του παπα-Θανάση, ο βασικός απόγονος του πρώτου οικιστή του Γεωργιτσίου ήταν ο Ιωάννης Σιγαλός (παρατσούκλι του αρχικού επιθέτου, Θεοφιλάκης) και επομένως τους απογόνους αυτού έπρεπε να καταγράψει. 
Εδώ βρίσκεται αποθηκευμένο, από το 2020, το δεύτερο αυτό χειρόγραφο: 
Αυτό το κείμενο προέρχεται από την οικογένεια του Δημητρίου-Μαρίας Σιγαλού [γι' αυτό και υπάρχουν στο κείμενο κάποιες υπογραμμίσεις σχετικές με τον δικό τους κλάδο], που γειτονεύει στο χωριό μας με το σπίτι του Πολύδωρου Βαρούτσου (πατέρας της Διαμάντως και αδελφός του δικηγόρου Κων/νου, ο οποίος όταν ερχόταν από την Αθήνα έμενε στο ίδιο σπίτι με αυτούς). Όπως μας αναφέρει η οικογένεια αυτή, χαρακτηριστικά, δεν είχαν συνειδητοποιήσει ότι το κείμενο αυτό του Βαρούτσου θα μπορούσε να είχε αξία και για άλλους συμπατριώτες μας, που δεν έχουν το επίθετο Σιγαλός, αν και στο κείμενο αυτό αναφέρεται το πρώην επίθετο της γυναίκας που παντρεύτηκε αντίστοιχα ο κάθε Σιγαλός, μέχρι που τους το ζήτησε μια ομογενής από το εξωτερικό, διαφορετικού επιθέτου, η οποία αναζητούσε τις ρίζες της...!
Παρατηρούμε ότι στο κείμενο του Κων/νου Βαρούτσου, αναδημοσιεύεται αρχικά το χειρόγραφο του παπα-Θανάση Σιγαλού, στο οποίο κατόπιν γίνεται και μία σύντομη κριτική ανάλυση των γεγραμμένων του. Στην συνέχεια, από την 4η σελίδα και μετά, ξεκινά η επιμελημένη καταγραφή όλων των απογόνων (κατοίκων εσωτερικού αλλά και εξωτερικού) του Ιωάννη Θεοφιλάκη-Σιγαλού από το έτος 1800 μέχρι και το έτος 1984. Όπως γράφει ο ίδιος, τα κατέγραψε εκ παραδόσεως και μνήμης και όχι από ληξιαρχικές πράξεις, διαφαίνεται όμως εύκολα ότι το επιμελημένο αυτό πόνημά του είναι αποτέλεσμα οξυδερκούς και μακρόχρονης έρευνας (με χρονολογίες, επαγγέλματα, διάφορες σύντομες πληροφορίες κλπ.) που διεξήγαγε σε μια εποχή χωρίς διαδίκτυο και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου μόνο με το σταθερό τηλέφωνο και με επί τόπου έρευνα μπορούσε κάποιος να συλλέξει τόσα στοιχεία και να τα καταγράψει με ακρίβεια δικηγορικού κειμένου.
Ως γνωστόν, σύμφωνα με το πρώτο χειρόγραφο ο πρώτος οικιστής του Γεωργιτσίου προήρχετο εκ Μάνης. Όμως, αν προσθέσουμε εδώ κάποιες αναφορές που γίνονται παρακάτω στα δύο σχόλια της αρχικής μας δημοσίευσης:
{η εκδοχή για το χωριό της Κρήτης με το όνομα Γεωργίτση, οι κάτοικοι του οποίου, όταν το κατέστρεψαν οι Τούρκοι, κατέφυγαν στην Λακωνία και έχτισαν έπειτα ένα χωριό με το ίδιο όνομα για να τους το θυμίζει (http://barbasnikolaos.tripod.com/georgitsi/id1.html
και η μαρτυρία για το χωριό Λάκωνες της Κέρκυρας, οι κάτοικοι του οποίου προήλθαν από το Γεωργίτσι Λακωνίας (http://efimeridageorgitsi.tripod.com/id3.html}
και αν παρατηρήσουμε ότι το επίθετο του οικιστή δεν μας θυμίζει τα κλασσικά μανιάτικα επίθετα σε -έας ή -άκος [κανονικά θα περιμέναμε να λεγόταν Θεοφιλέας ή μάλλον Θεοφιλάκος], μας δίνεται η δυνατότητα να υποθέσουμε τελικώς ότι αυτός ο Θεοφιλάκος θα πρέπει να καταγόταν από την Κρήτη, όπου η κατάληξη -άκης είναι χαρακτηριστική για τα κρητικά επίθετα! Είναι γνωστό ότι οι Κρητικοί, όταν έφευγαν για κάποιους λόγους από το νησί, κατέφευγαν αρχικώς στην νότια Μάνη, απ' όπου αργότερα κάποιοι προχωρούσαν βορειότερα είτε χερσαία είτε παραλιακά προς άλλες περιοχές της Ελλάδας ή και της Ιταλίας ακόμα. Ας αναφερθεί εδώ, τέλος, ότι το επίθετο Θεοφιλάκης, που διασώζεται στο γειτονικό μας χωριό Καστόρειο, υπάρχει και στο χωριό Βενεράτο Ηρακλείου στην Κρήτη, αλλά όχι σε πληθώρα. 

Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

3.1. Η Πελλάνα ...θυγατέρα απ' το Γεωργίτσι!

 Όλοι, λίγο πολύ, γνωρίζουμε ότι το χωριό μας λεγόταν κάποτε Γεωργιτσιάνικα Καλύβια, αφού από το Γεωργίτσι κατέβηκαν οι προ-παππούδες/γιαγιάδες μας και εγκαταστάθηκαν οριστικά στο λόφο του χωριού μας, όπου είχαν αρχικά τα καλύβια τους.
 Το Γεωργίτσι ιδρύθηκε στις πλαγιές του Ταϋγέτου κατά τον 16ο αι. μ.Χ. και παρέμεινε απάτητο από τους κατακτητές σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Υπήρξε, άλλωστε, καταφύγιο και στρατόπεδο του Κολοκοτρώνη, αλλά και του Νικηταρά, ενώ από αυτό κατάγεται και ο σημαντικός στρατηγός Παναγ. Παπαθανασόπουλος, έμπιστος του Κολοκοτρώνη, αλλά και αρκετοί άλλοι αγωνιστές του 1821, όπως ο Αθ. Κατσαρός, ο Αθ. Καράγιαννης, ο Αναγνώστης Σιγαλός, ο Νικ. Μοσχοβίτης, ο Παρασκευάς Φασουλόπουλος κ.ά. Μετά την απελευθέρωση, όμως, φαίνεται ότι κάποιοι κάτοικοί του άρχισαν να εγκαθίστανται στο λόφο μας (που έχει υψόμετρο γύρω στα 350 με 400 μ. και αποτελεί προέκταση των πρόποδων του Ταϋγέτου), αφού ήδη το 1833 αναφέρεται ότι στο Δήμο Πελλάνης ανήκει και το χωριό Γεωργιτσιάνικα.
 Οι κυριότεροι λόγοι αυτής της μετοίκησης, εκτός φυσικά από το γεγονός της οριστικής απουσίας των Τούρκων από τον κάμπο, θα πρέπει να ήταν οι εξής: για να βρίσκονται πιο κοντά στα χωράφια τους και για να αποφύγουν την καθημερινή κουραστική ανηφορική πορεία της επιστροφής στο χωριό τους (που έχει υψόμετρο από τα 900 έως τα 1000 μ.). Έτσι, λοιπόν, μετέτρεψαν τα απλά καλύβια τους σε μόνιμες κατοικίες, είχαν εξάλλου κοντά τους την πλούσια πηγή της Άσπρης Βρύσης και σιγά σιγά οργανώθηκαν σε νέα κοινότητα, η οποία το έτος 1912 επονομάστηκε Καλύβια. Αργότερα, το 1932, όταν είχε πλέον γύρω στους 750 κατοίκους, δόθηκε στο χωριό η ονομασία Πελλάνα, λόγω της αρχαίας πόλης που υπήρξε κάποτε εκεί (στη Χάρτα της Ελλάδος του Ρήγα Φεραίου αναφέρεται ως ...Πάλλανα).
 Η θυγατέρα, λοιπόν, του Γεωργιτσιού είχε πλέον γεννηθεί! Απέκτησε γρήγορα την αυτονομία της, την αυτάρκειά της, λόγω του εύφορου κάμπου που απλώνεται δίπλα της, στα πόδια της, ενώ με την πάροδο των γενεών χαλάρωσαν οι δεσμοί της με τον φυσικό της ...πατέρα, που βρίσκεται πάντα εκεί στα δυτικά και την ατενίζει από ψηλά ...εκεί, απ' το μπαλκόνι του Ταϋγέτου. Το 1940 το χωριό μας είχε πλέον φθάσει τους 860 κατοίκους, αλλά στη συνέχεια, μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο και τη μετανάστευση που επακολούθησε, ο πληθυσμός του άρχισε να μειώνεται (όπως, άλλωστε, και στο Γεωργίτσι).
 Βέβαια, αυτή η ιστορία της μετοίκησης κατοίκων από ορεινό χωριό προς τον κάμπο δεν ήταν η μοναδική στον ελλαδικό χώρο... Ήταν η φυσική εξέλιξη μετά την εκδίωξη των Τούρκων από την χώρα μας, αφού δεν υπήρχε πλέον λόγος για τους κατοίκους πολλών ελληνικών χωριών να ζουν απομονωμένοι στα ορεινά, μακριά από τα χωράφια που καλλιεργούσαν καθημερινά στους κάμπους.
Πελλ. Α